24 września 2020

Jak przygotować krowy do laktacji?

Okres okołowycieleniowy jest najważniejszym momentem w cyklu produkcyjnym krowy. Jest to jednocześnie najbardziej krytyczny okres pod względem ryzyka wystąpienia chorób powodujących największe straty w gospodarstwach mlecznych. Pisaliśmy o tym we wcześniejszych wydaniach newsletteru Krowie na Zdrowie w cyklu: „Cel – ograniczenie chorób u krów mlecznych w okresie przejściowym – część 2” oraz “Cel – ograniczenie chorób u krów mlecznych w okresie przejściowym – część 1”.

O wyniki uzyskiwane w fazie mleczności oraz zdrowie krów po porodzie, należy zadbać już w okresie zasuszenia, a nawet w końcowej fazie poprzedniej laktacji. W tym celu specjaliści firmy De Heus stworzyli kompleksowy program dla krów zasuszonych Prelacto – przygotowujący krowy do optymalnego startu w laktację i zmniejszający ryzyko wystąpienia wielu problemów okresu okołoporodowego.

Prelacto to koncepcja opracowana w oparciu o aspekty żywieniowe oraz zarządzanie stadem, istotne z punktu widzenia okresu przejściowego i wejścia w laktację. Skupia się na ułatwieniu wycielenia, optymalizacji jakości siary, wsparciu zdrowotności i zwiększaniu produkcji mleka przy jednoczesnej minimalizacji spadku kondycji BCS. W konsekwencji prowadzi do poprawy płodności krów i zysków hodowcy.

Prelecto to czterofazowy program do zarządzania krowami w okresie okołowycieleniowym, przynoszącym szereg korzyści:

  • mniej obrzęków wymienia
  • łatwiejszy i zdrowszy początek laktacji
  • więcej mleka
  • poprawienie odporności i płodności stada
  • dłuższe życie krów
  • łatwiejsze wycielenia
  • lepszej jakości siara
  • zdrowsze cielęta
  • poprawa zyskowności produkcji.

I Faza: ostatnie tygodnie laktacji – przygotowanie do zasuszenia

Pierwsza faza w zarządzaniu krowami zasuszonymi obejmuje grupy późnej laktacji. Bardzo ważne jest, aby krowy były zasuszane w prawidłowej kondycji BCS. Krowy ze zbyt wysokim BCS (>3,75) wykazują zmniejszone spożycie suchej masy, co – zarówno przed, jak i po wycieleniu, ogranicza adaptację do dawek bardziej skoncentrowanych i powoduje wyższą mobilizację rezerw tłuszczu w organizmie. W konsekwencji może prowadzić do częstszego występowania ketozy i stłuszczenia wątroby. Krowy, u których po porodzie wystąpiły te schorzenia i nadmierna mobilizacja rezerw, nie nadążają za wymaganiami nowej laktacji, co osłabia jej pełen cykl. W okresie zasuszenia celem jest utrzymanie stałej kondycji, dlatego konieczne jest skupienie się na statusie zdrowotnym podczas późnej laktacji. Skarmienie dużej objętości świeżych kiszonek dobrej jakości pozwala zachować pojemność żwacza i poprawia późniejsze pobranie suchej masy w okresie zasuszenia. Ponadto zasuszenie to także idealny czas na korekcję racic lub inne zabiegi, ponieważ zapewnia wystarczającą ilość czasu na pełną regenerację krów.

II Faza: pierwsze 4-6 tygodni zasuszenia – zasuszenie właściwe (far-off)

Druga faza programu zasuszenia krów Prelacto to okres zasuszenia właściwego, trwający od momentu zakończenia laktacji do 3. tygodnia przed porodem. To ważny okres, ponieważ tkanka gruczołu mlecznego potrzebuje czasu na regenerację. Głównym celem w tym okresie jest utrzymanie dobrej kondycji ciała, osiągniętej w poprzedniej fazie i niedopuszczenie do otłuszczenia. Utrzymywanie wysokiego spożycia suchej masy o ograniczonej wartości energetycznej, zapewni dobre wypełnienie żwacza i utrzymanie dużej pojemności, niezbędnej w kolejnych fazach. Okres zasuszenia właściwego jest jedyną fazą, w której podawanie dodatkowych składników w dawce pozwala na odbudowę zapasów. Z tego względu podawanie krowom specjalnej mieszanki mineralno-witaminowej Bestermine Vital zawierającej składniki wspierające szybką regenerację rezerw, jest w tym okresie bardzo korzystne, ułatwia regenerację tkanek gruczołu mlecznego i przekłada się na wyniki i zdrowotność w późniejszym okresie.

III Faza: ostatnie 2-3 tygodnie przed wycieleniem – zasuszenie przejściowe (faza close-up)

Trzecia faza powszechnie skupia najwięcej uwagi w całym procesie zasuszania w każdym gospodarstwie. Jej kluczowe cechy to zmniejszone spożycie suchej masy przez krowy, spowodowane zmianami fizjologicznymi i fizycznymi, wynikającymi ze zwiększania wielkości cielęcia oraz zbliżającym się porodem. Głównym celem w tej grupie jest adaptacja do dawki laktacyjnej oraz zapobieganie ewentualnym zaburzeniom metabolicznym. Istotne jest, aby za wszelką cenę utrzymać pobranie suchej masy w tej fazie. Zapobieganie otłuszczeniu, o jakie dbano we wcześniejszych fazach, w tym okresie będzie miało duży wpływ na pobranie pasz objętościowych, a tym samym na możliwość zwiększenia udziału pasz treściwych. Krowy w zbyt dobrej kondycji mają skłonność do zmniejszenia pobrania, co z kolei prowadzi do mobilizacji tkanki tłuszczowej we wczesnej laktacji. U wysokowydajnych krów mlecznych mobilizacja tkanki tłuszczowej w pewnym stopniu jest zjawiskiem typowym. Krowa nie powinna jednak stracić więcej niż 1 punkt kondycji BCS w ciągu 2-3 tygodni, nawet jeśli jej dotychczasowa kondycja była zbyt wysoka. Istotny w tym okresie jest również ujemny bilans kationowo-anionowy, możliwy do osiągnięcia przy stosowaniu paszy Prelacto z gorzkimi solami anionowymi lub specjalistycznej mieszanki mineralno-witaminowej z gorzkimi solami Bestermine EB-mix. Ujemny bilans wpływa na mechanizm mobilizacji wapnia, zapobiegając porażeniu poporodowemu.

Obok czynników żywieniowych należy skupić się również na zarządzaniu. Ważne jest, aby krowy w tym okresie miały stały dostęp do świeżej paszy. Zapewnia to optymalne spożycie suchej masy, zmniejsza stres i pozwala utrzymać aktywność krów, zapewniając krowom swobodę ruchu.

IV Faza: pierwsze 2-3 tygodnie laktacji

Celem tej fazy jest rozpoczęcie nowego okresu laktacji bez problemów metabolicznych ze stabilnym wzrostem produkcji mleka. Aby to osiągnąć, konieczny jest wzrost pobrania suchej masy dawki pokarmowej, który staraliśmy się utrzymać w okresie zasuszenia właściwego i przejściowego. Świeżo wycielone krowy żywimy zbilansowaną dawką z udziałem wysokiej jakości pasz objętościowych i wysokoenergetycznych pasz treściwych na okres rozdojenia. Doskonale w tym okresie sprawdzają się mieszanki paszowe Optimlek Start i Optimlek Impuls, które zawierają w swoim składzie glikol propylenowy wspierający utrzymanie odpowiedniego poziomu glukozy we krwi oraz ograniczające ujemny bilans energetyczny i mobilizację rezerw tłuszczowych, będących przyczyną ketozy oraz stłuszczenia wątroby. Zastosowanie pasz Optimlek pozwala uzyskać dobry poziom produkcji mleka z właściwą proporcją tłuszczu i białka w mleku. Zwiększanie pobrania suchej masy po wycieleniu z poziomu 10-12 kg/dzień do poziomu zapewniającego pokrycie potrzeb wysokowydajnych krów (25-28 kg s.m./dzień) wymaga zwiększenia udziału w dawce pasz treściwych i powinno odbywać się stopniowo, by ograniczyć ryzyko kwasicy. Stworzenie grupy świeżo wycielonych krów pozwala wyeliminować rywalizację przy stole paszowym i zmniejszyć ujemny bilans energetyczny. Pierwiastki i słabszej kondycji świeżo wycielone wieloródki zyskują lepszy start w grupie świeżych krów.

Świadomość znaczenia profilaktyki w okresie zasuszenia oraz w okresie przejściowym powinna rosnąć. Całościowe spojrzenie na ten okres i właściwe rozwiązania żywieniowe są w stanie poprawić nie tylko status zdrowotny zwierząt, ale także zysk z produkcji mleka.

Zachęcamy do kontaktu z doradcami żywieniowym De Heus, którzy pomogą w wdrożeniu kompletnego programy żywieniowego dla krów zasuszonych.

Uczestnicy Programu

Nie zwlekaj

Zadbaj o tereny zielone w Twoim gospodarstwie już dziś!