21 lipca 2021
21 lipca 2021
Hodowcy krów mlecznych przykładają dużą wagę do wyboru właściwej odmiany kukurydzy, prawidłowego wysiewu nasion (w odpowiednim terminie i zagęszczeniu) oraz zabiegów agrotechnicznych na polu. Odmiany kukurydzy typu dent z przeznaczeniem na kiszonkę były w tym sezonie najchętniej wybierane przez hodowców bydła mlecznego. Wyróżniają się one większym potencjałem plonotwórczym, a wyższy udział skrobi mączystej w ziarniakach wpływa na lepszą strawność skrobi w żwaczu. Rośliny odmian typu dent charakteryzują się również większą tolerancją na okresowe niedobory wody oraz lepszym efektem stay-green. Uzyskane ziarniaki są miękkie – łatwiej poddają się dalszej obróbce.
Zebrany z pola materiał roślinny należy prawidłowo przygotować i zakonserwować, po to aby jako paszę dla zwierząt móc wykorzystać go w późniejszym okresie. Kukurydzę można zakisić, zasuszyć lub poddać chemicznej konserwacji. W Polsce najpopularniejszą i najtańszą metodą konserwacji kukurydzy jest kiszenie: całych roślin (kiszonka z kukurydzy), kolb (LKS), czy tylko ziarna (CCM).
W celu przygotowania kiszonek należy używać odpowiednio dobranych inokulantów, które przyspieszają i ukierunkowują procesy fermentacji oraz zapewniają ochronę cennych składników pokarmowych a także utrzymają stabilność tlenową po otwarciu silosu/pryzmy. Enzymy sprzyjają dodatkowo „uwolnieniu” z włókna niedostępnej wcześniej energii. Inokulanty należy dozować precyzyjnie, przy użyciu aplikatora marki Pioneer. Zalecana dawka to jedna butelka na 50 t zakiszanej masy. Inokulanty należy podawać bezpośrednio na sieczkarni lub w silosie w momencie ubijania silosu/formowania pryzmy. Cechują się one bardzo dobrą rozpuszczalnością w wodzie, dlatego do ich stosowania można wykorzystać wodę z wodociągów. Inokulanty poprawiają jakość kiszonki przez przyspieszanie właściwych procesów fermentacyjnych. Kiszonka osiąga lepsze parametry jakościowe. Ograniczony zostaje ubytek suchej masy oraz energii, co z kolei podnosi wydajność zwierząt karmionych taką paszą. Bakterie fermentacyjne dodawane do kiszonki wpływają na przedłużenie jej trwałości, ograniczają rozkład białek i rozpad cząsteczek cukrów. Bakterie mlekowe Lactobacillus buchneriwytwarzają zrównoważoną mieszaninę kwasu mlekowego, kwasu octowego i 1, 2-propanodiolu, co zapobiega zagrzewaniu ściany kiszonki po otwarciu silosu lub pryzmy. Badanie kiszonki można wykonać w mobilnym laboratorium SILAB, które wykonuje analizy bezpośrednio w zainteresowanym gospodarstwie. Z gamą produktów dedykowanych kukurydzy i jej zakiszaniu można zapoznać się w Strefie Kiszonki.
Fot. Ściana kiszonki z kukurydzy w letni dzień – obraz z kamery termowizyjnej
W Polsce panuje klimat umiarkowany, jednak w związku z globalnym ociepleniem coraz częściej pojawiają się anomalie pogodowe, prowadzące nader często do klęsk żywiołowych. Dlatego należy tak prowadzić gospodarstwo, aby w razie wystąpienia trudności, przetrwać bez trwogi o brak plonu, a tym samym pożywienia dla hodowanych zwierząt. Warto zawsze mieć tzw. rezerwę paszową, w postaci zapasów paszy. Rezerwa taka pozwoli na prawidłowe ustalanie dawek pokarmowych dla zwierząt i planowanie zasiewów w następnym sezonie. Powinna ona wynosić przynajmniej ¼ całej bazy paszowej. Otwarcie nowego silosu powinno mieć miejsce najwcześniej po świętach Bożego Narodzenia. Procesy fermentacyjne stabilizują się w zależności od wybranego inokulantu już po 7–10 dniach od zamknięcia pryzmy, jednak „dojrzewanie skrobi” kończy się w kiszonce z kukurydzy po około 4–6 miesiącach, a w CCM może trwać nawet do około 1 roku. Zawartość skrobi w kiszonce z kukurydzy wzrasta w tym okresie o około 4%. Kukurydza na kiszonkę zebrana w odpowiedniej fazie, pocięta, zabezpieczona inokulantem, ubita i szczelnie okryta w czasie przechowywania nie zmienia swoich właściwości odżywczych nawet przez wiele lat. Zbyt wczesne otwarcie silosu zaburza prawidłową fermentację i obniża stabilność tlenową kiszonki. Jeżeli już na wstępnym etapie przygotowań do zbiorów mamy niewystarczającą ilość paszy z poprzedniego sezonu, to należy przygotować mniejszą pryzmę. Do jej sporządzenia zaleca się użyć specjalnego inokulantu przyspieszającego procesy fermentacyjne.